ΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΑΛΑΞΙΕΣ

(πηγή: www.pc-greek.com)
Το συμπαντικό αντίστοιχο δίλημμα αν προηγήθηκε το αυγό ή η κότα, φαίνεται πως λύθηκε, καθώς οι αστρονόμοι συμπέραναν τελικά ότι οι μαύρες τρύπες προηγήθηκαν των γαλαξιών στην αρχική φάση δημιουργίας του σύμπαντος. 

Σύμφωνα με τον Κρις Καρίλι, του Εθνικού Παρατηρητηρίου Ραδιοαστρονομίας των ΗΠΑ, σε ομιλία του στη συνέλευση της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρίας, όπου συνόψισε πλέον τα πορίσματα της πρόσφατης διεθνούς έρευνας για τις συνθήκες κατά τα πρώτα δισεκατομμύρια χρόνια της ιστορίας του σύμπαντος, έχουν πλέον αυξηθεί τα στοιχεία εκείνα που δείχνουν ότι οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στο κέντρο των γαλαξιών σχηματίσθηκαν πρώτες.

Οι μαύρες τρύπες στο κέντρο των περισσότερων (αν όχι όλων των) γαλαξιών, συμπεριλαμβανομένου του δικού μας, έχουν τεράστια μάζα (από λίγα εκατομμύρια έως πολλά δισεκατομμύρια φορές τη μάζα του δικού μας ήλιου), η οποία σε όλο το σύμπαν έχει περίπου την ίδια αναλογία με τη μάζα του γαλαξία που τις περιβάλλει, άσχετα με την ηλικία ή το μέγεθος του τελευταίου. 

Συγκεκριμένα, η μάζα της μαύρης τρύπας είναι περίπου το ένα χιλιοστό της μάζας του γαλαξία τους. Αυτή η σχεδόν σταθερή αναλογία στο σύμπαν δείχνει, σύμφωνα με τους αστρονόμους, ότι με κάποιο τρόπο (άγνωστο προς το παρόν) η μαύρη τρύπα και ο γαλαξίας της αλληλοεπηρεάζονται όσον αφορά το μέγεθός τους. 

Το μεγάλο μέχρι τώρα ερώτημα ήταν αν η μαύρη τρύπα ή ο γαλαξίας είχε πρώτος σχηματισθεί στο πρώιμο σύμπαν. Οι μαύρες τρύπες προηγήθηκαν και έλκοντας υλικά προς αυτές βοήθησαν στη δημιουργία των γαλαξιών ή, αντίθετα, οι γαλαξίες προηγήθηκαν και με κάποιο τρόπο αργότερα σχηματίσθηκαν στο εσωτερικό τους οι μαύρες τρύπες;

Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μεγάλα ραδιοτηλεσκόπια στις ΗΠΑ και τη Γαλλία για να μελετήσουν τους πιο μακρινούς γαλαξίες (και άρα παλαιότερους και πρώτους στο σχηματισμό τους) και διαπίστωσαν ότι κατά τα πρώτα δισεκατομμύρια χρόνια μετά το αρχικό "Μπινγκ Μπανγκ", η σημερινή παρατηρούμενη σχεδόν σταθερή αναλογία των μαζών μαύρων τρυπών-γαλαξιών δεν υπήρχε στο πρώιμο σύμπαν. 

Οι μαύρες τρύπες είχαν τότε πολύ μεγαλύτερη μάζα σε σχέση με τους νεαρής ηλικίας γαλαξίες τους και έτσι οι επιστήμονες συμπεραίνουν πλέον ότι οι μαύρες τρύπες δημιουργήθηκαν πρώτες, σύμφωνα με τον Φάμπιαν Βάλτερ του γερμανικού Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας Μαξ-Πλανκ. 

Τώρα η προσοχή των αστρονόμων -με τη βοήθεια νέων τηλεσκοπίων που είναι ήδη υπό κατασκευή και τα οποία θα παρέχουν πολύ καλύτερα αστρονομικά δεδομένα σε λίγα χρόνια- στρέφεται στο να καταλάβουν το μηχανισμό με τον οποίο οι μαύρες τρύπες και οι γαλαξίες επηρεάζουν ο ένας την ανάπτυξη του άλλου, καθώς επίσης πώς και πότε εγκαθιδρύεται αυτή η λίγο-πολύ σταθερή αναλογία ανάμεσα στις μάζες τους.

ΨΑΡΙ ΜΕ ΜΑΤΙΑ-ΚΑΘΡΕΠΤΕΣ

(πηγή: www.pc-greek.com)
Η φύση δεν γνωρίζει όρια στους ατελείωτους εξελικτικούς πειραματισμούς της. Οι επιστήμονες κατάφεραν να πιάσουν για πρώτη φορά ένα μοναδικό ψάρι, το πρώτο στον κόσμο σπονδυλωτό που χρησιμοποιεί καθρέφτες, αντί για φακούς, προκειμένου να εστιάζει το φως στα μάτια του.

Το σπάνιο ψάρι, με την επιστημονική ονομασία Dolichopteryx longipes, που ζει στα βάθη του Ειρηνικού ωκεανού, ψαρεύτηκε κοντά στη νήσο Τόνγκα, από τον καθηγητή Χανς-Γιοακείμ Βάγκνερ του γερμανικού πανεπιστημίου του Τίμπινγκεν, όπως μετέδωσε το BBC. 

Σύμφωνα με τη σχετική επιστημονική εργασία στο βιολογικό περιοδικό Current Biology, φαινομενικά το ψάρι έχει τέσσερα μάτια, όμως μια πιο προσεκτική εξέταση αποκάλυψε ότι στην πραγματικότητα υπάρχει μόνο ένα ζευγάρι μάτια, αλλά κάθε μάτι είναι χωρισμένο με τη σειρά του επίσης σε ζευγάρι. Κάθε μάτι-ζευγάρι διαθέτει ένα καθρέφτη που εστιάζει το φως και το στέλνει στο άλλο μισό του ματιού, ακριβώς στον αμφιβληστροειδή χιτώνα.

Μετά από 500 εκατ. χρόνια εξέλιξης των σπονδυλωτών και πολλές χιλιάδες είδη που εμφανίστηκαν και εξαφανίστηκαν, αυτός είναι ο πρώτος γνωστός οργανισμός που έλυσε με τη χρήση καθρέφτη το βασικό οπτικό πρόβλημα όλων των ματιών: πώς να δημιουργούν μια εικόνα, όπως δήλωσε ο καθηγητής Τζούλιαν Πάτριτζ του βρετανικού πανεπιστημίου του Μπρίστολ, ο οποίος εξέτασε το ψάρι. 

Η καινοτομική αυτή λύση βοηθά την όραση, καθώς το ψάρι κινείται σε νερά με αμυδρό φως, σε βάθος κάτω των 1.000 μέτρων. Οδηγήθηκε σε αυτή την εξελικτική προσαρμογή προκειμένου να αξιοποιήσει όσο γίνεται καλύτερα το λιγοστό φως, αλλά και να αυτοπροστατεύεται, αντιλαμβανόμενο έγκαιρα τη βιοφωταύγεια που εκπέμπουν άλλα ψάρια. 

Οι καθρέφτες-μάτια χρησιμοποιούν μικροσκοπικές πλάκες από κρυστάλλους γουανίνης, τοποθετημένους σε διαδοχικά στρώματα, που πιθανότατα επιτρέπουν, συγκριτικά με τους φακούς, τη δημιουργία πιο φωτεινών εικόνων με σαφέστερα περιγράμματα, γεγονός που, σύμφωνα με τους βιολόγους, δίνει πλεονεκτήματα στο ψάρι στον αγώνα της επιβίωσης.